Heb je diabetes, wil je dit omkeren en de kans op nog meer gezondheidsproblemen verminderen?

Dan zit je hier goed.

Waarom is een gerichte aanpak van levensbelang

Momenteel hebben 1,2 miljoen Nederlanders diabetes en dit aantal neemt snel toe. Wekelijks komen er 1000 (!) nieuwe gevallen van diabetes bij. De gevolgen van diabetes worden enorm onderschat. Jaarlijks sterven er 2.700 mensen rechtstreeks aan diabetes en daarnaast nog veel meer aan de complicaties van diabetes zoals en hartfalen en nierfalen. Daarom is het zaak om, wanneer je de diagnose diabetes hebt gehad, hier serieus mee aan de slag te gaan.

Vooral ouderen, mensen met overgewicht en een passieve leefstijl hebben een verhoogd risico op diabetes. Het goede nieuws is dat diabetes met een gericht leefstijl programma omkeerbaar is. Zelfs bij mensen op hoge leeftijd is dit aangetoond. 

Wat is diabetes

Bij diabetes, ook vaak suikerziekte genoemd, kan je lichaam glucose (suikers) niet goed opnemen en verwerken. Hierdoor:

• Stijgt de hoeveelheid suikers in het bloed (bloedglucosewaarde) wat schade kan veroorzaken in het hele lichaam.
• Heb je minder glucose als brandstof beschikbaar in je cellen en ontstaan bijvoorbeeld problemen bij inspanningen (spieren) en concentratieproblemen (hersenen).

 De juiste afstemming van bewegen, voeding, medicatie en leefstijl is van belang om de diabetes onder controle te krijgen. 

Diabetes & Corona: een gevaarlijk duo

Mensen met diabetes (type 1 & 2) hebben een verhoogd risico op ernstige vormen van Covid-19. Zeker wanneer de diabetes niet goed onder controle is en gepaard gaat met verhoogde leeftijd en overgewicht, verhoogt dit het risico op ernstige vormen van corona, ziekenhuisopname, IC-opname, ernstige longontsteking en overlijden, ondanks vaccinatie! Maar ook mensen die corona hebben gehad, hebben een verhoogd risico op diabetes. Omdat iedereen diabetes kan krijgen, en er een bi-directionele relatie is tussen diabetes en Covid, is zeker in coronatijd aandacht voor de bestrijding van diabetes van levensbelang!

Chronisch verhoogde bloedglucosewaarden (pre-diabetes en diabetes) hebben een negatieve invloed op het immuunsysteem. Diabetes gaat gepaard met zogenaamde ‘laaggradige ontstekingen’ waardoor het lichaam bij een virusaanval (zoals het coronavirus) reageert met overmatige ontstekingsreactie die de organen kunnen aantasten. Deze ontstekingsreactie kan ook bij mensen die geen diabetes hebben na een coronavirusbesmetting de alvleesklier aantasten, waardoor er diabetes kan ontstaan. 

Naast leeftijd spelen ook overgewicht, voeding en leefstijl een centrale rol bij zowel diabetes als de ernstige vormen van corona en de combinatie hiervan. Daarom zijn gerichte programma's zeer noodzakelijk. De combinatie van de juiste TRAINING, de juiste voeding en coaching kan levensreddend zijn.

Het hormoon insuline is de sleutel

Glucose is brandstof voor je spieren, hersenen en organen. Om glucose uit het bloed in de cellen op te kunnen nemen, maakt je lichaam het hormoon insuline aan. Problemen ontstaan wanneer je lichaam:

• Niet goed reageert op insuline.
• Zelf geen of te weinig insuline aanmaakt.
• Of door een combinatie van deze twee.

Alleen diabetesmedicatie is niet de oplossing

Zowel medicatie als bewegen, voeding en leefstijl (minder stress, goed slapen) verbeteren de insulinewerking in het lichaam. Bij mensen die alleen diabetesmedicatie gebruiken zonder aandacht voor bewegen, voeding en leefstijl neemt de insulinewerking steeds meer af, waardoor steeds meer of andere medicatie nodig is om de diabetes te reguleren. Bij aandacht voor voeding, bewegen en leefstijl neemt de insulinewerking in het lichaam toe, waardoor het medicijngebruik zal afnemen. Je lichaam gaat het steeds meer zelf doen. Hierdoor heb je minder medicijnen nodig en dat is een goed teken.

Diabetes type 1 of type 2

De 2 meest voorkomende vormen van diabetes zijn: type 1 en type 2.

Diabetes mellitus type 2: bij 90% van de mensen is sprake van type 2! Wanneer je type 2 hebt, reageert je lichaam te weinig op insuline. We praten over een verminderde insulinegevoeligheid.

Diabetes mellitus type 1: wanneer je dit type hebt, maakt je alvleesklier geen of nauwelijks insuline aan. Daarom moet je bij type 1 altijd insuline spuiten voor een maaltijd of een insulinepompje dragen. Dit kan ontstaan na een virale aandoening, alvleesklierkanker of een (aangeboren) afwijking van het immuunsysteem. 

Hoe wordt de diagnose diabetes gesteld?

Met behulp van een bloedglucosemeting (bloedprikken) wordt bepaald of de hoeveelheid glucose in het bloed binnen de gezonde normen valt.

Nuchter geprikt:
(8 uur daarvoor niets gegeten, alleen water gedronken)

• Onder de 6,1 mmol/l = geen diabetes
• Tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l = voorstadium van diabetes
• Boven de 6,9 mmol/l = diabetes

Niet nuchter geprikt:

(1,5-2 uur na de maaltijd)

• Onder de 7,8 mmol/l = geen diabetes
• Tussen de 7,8 en 11 mmol/l = voorstadium van diabetes
• Boven de 11 mmol/l = diabetes

Let wel: voor een goede diagnose zal niet via een vingerprik, maar via een veneuze bloedtest (bloed uit de grote zuurstofarme bloedvaten) in het ziekenhuis de bloedglucosewaarde en de HbA1c-waarde bepaald worden.

Wat is de HbA1c?

De bloedglucosewaarde is een momentopname. Deze kan ook door stress voor de test verhoogd zijn. Maar de vraag is: hoe is de bloedglucosespiegel over een langere tijd. Dit wordt bepaald door de HbA1c -waarde. Dit zijn rode bloedlichaampjes (Hemoglobine /Hb) waar suikers aan verbonden zijn.

Een goede HbA1c-waarde is lager dan 53 mmol/mol. (Vroeger werd dit aangeduid als lager dan 7%). Dat wil zeggen dat de bloedglucosewaarden de afgelopen weken tussen de 6 en 9 mmol/l waren. Een HbA1c boven de 53 mmol/mol (of boven de 7%) vergroot de kans op ernstige schade aan de bloedvaten.

Gezonde bloedglucosewaarden (samenvatting):

• Nuchter onder de 7 mmol/l
• HbA1c onder de 7%/53 mmol/mol

Nieuwe inzichten

Dr. Roel Hoogma, internist, diabetoloog en arts obesitas & leefstijl:

'Als internist heb ik veel mensen met diabetes behandeld met medicatie, maar de voorkeur gaat uit naar een totaalaanpak met vooral voeding, actieve leefstijl en een gericht fitnessprogramma. Ik ben betrokken geweest bij de opzet van het BAM platform en het programma DiabetesFit. DiabetesFit was toen baanbrekend omdat artsen alleen maar medicatie voorschreven. Mijn doel is dat patiënten zelf ‘eigenaar’ worden van hun gezondheid en zelf leren hoe ze met medicatie omgaan. Met het DiabetesFit programma hebben we in 3-6 maanden bij veel mensen een afname gezien van het medicijngebruik door af te vallen en het aannemen van een gezondere leefstijl. Bij overgewicht kan 5 kg afvallen al een enorm effect hebben. Tegenwoordig krijgen ook mensen die diabetes type 2 hebben een insulinepompje. Hierdoor krijg je eerder de bloedsuikers in balans en kun je sneller medicatie afbouwen. In het online programma vind je video’s waarin ik uitleg en praktische adviezen geef.'